قیمت‌گذاری دولتی در بخش هوایی، بازار سیاهی با عاملیت چارترکنندگان به‌وجود آورده که در این بازار با کم کردن عرضه و تشنه نگاه داشتن تقاضا، بلیت‌ها را دو برابر نرخ‌های تعیین‌شده می‌فروشند.
ترفند چارترکنندگان استفاده از روش کنسلی و قانون آن‌ها قانون زور است. چارترکنندگان با شرکت هواپیمایی قرارداد می‌بندند و پول تعداد پرواز‌های یک هفته در یک خط پروازی را به ایرلاین‌ها می‌دهند.
حالا آن‌ها که صاحب خطوط پروازی به مدت محدود هستند، در یک سایت فروش، اقدام به عرضه بلیت‌ها با نرخ مصوب می‌کنند، اما یکی دو روز مانده به پرواز، نرخ جدید که بعضا تا دو برابر قیمت مصوب است را اعلام می‌کنند و به خریدار می‌گویند در صورت عدم پرداخت مابه‌التفاوت، بلیت کنسل می‌شود.
در روش دیگر، سیستم عرضه و تقاضا را به هم می‌زنند تا قیمت به رقم موردنظر فروشنده برسد و اینجاست که وقتی به سایت‌های فروش مراجعه می‌شود، بلیتی برای پرواز هفته‌های بعد وجود ندارد.
چون این بلیت‌ها نزد چارترکننده فریز شده است! به گزارش هم‌میهن، سایت‌های متخلف گاهی از سوی مراجع قضائی شناسایی و بسته می‌شوند، اما بلافاصله با دامینی جدید شروع به فعالیت می‌کنند.
فرآیند دلالی که شرح داده شد در دو سال گذشته و به‌طور پررنگ‌تر در چند ماه اخیر در جریان بوده است. به این ترتیب عملا قیمت‌های دولتی به یک‌سری قیمت‌های نمایشی تبدیل شده که هیچ سنخیتی با پولی که مسافران می‌پردازند، ندارد.
پنج‌شنبه گذشته سازمان هواپیمایی قیمت‌های جدید بلیت را اعلام کرد. در تصمیم جدید قیمت‌ها با ۲۹ درصد افزایش قرار است عرضه شود، اما در همین ابتدای کار هم قیمت‌های نمایش داده‌شده در سایت‌های فروش با نرخ اعلامی فاصله دارد و به نظر می‌رسد ایرلاین‌ها همچنان از قیمت‌های جدید راضی نباشند؛ بنابراین چارترکنندگان همچنان مشغول کار خواهند بود.
سراب رقابت
شرکت‌های هواپیمایی ادعای زیان‌دهی دارند، اما عجیب آنکه تقاضا برای تاسیس ایرلاین جدید همچنان وجود دارد و در سال‌های گذشته مدام بر تعداد آن‌ها افزوده شده است.
این چه مدل سرمایه‌گذاری است که با وجود پیش‌بینی زیان‌دهی باز هم خواهان دارد؟! در حال حاضر ۲۲ ایرلاین در کشور فعال است و درخواست مجوز تأسیس هم همواره وجود دارد.
اسعدی‌سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی آبان ۱۳۹۵ از صدور مجوز برای هشت شرکت هواپیمایی خبر داده بود.
این در حالی است که همواره در یک دهه گذشته بحث زیان‌ده بودن این شرکت‌ها مطرح بوده است. پرسش مهم این است که آیا حضور ۲۲ ایرلاین در کشور باعث رقابت و ارائه کیفیت بهتر شده است؟ مزیت تعدد شرکت‌های هواپیمایی چیست و عملاً چه تاثیری در کاهش تأخیر‌های پروازی و ارائه خدمات مناسب‌تر پرواز‌ها دارد؟ از سوی دیگر در چهار دهه گذشته به دلیل ماندگاری تحریم‌های هوایی با کمبود شدید هواپیما مواجه هستیم. به‌طوری‌که از ۳۲۰ هواپیمای موجود بنا به اقوالی ۵۷ هواپیمای فعال در کشور وجود دارد که با هواپیما‌های آموزشی تعدادشان به ۱۲۰ فروند می‌رسد. برخی از منابع هم می‌گویند تعداد هواپیما‌های فعال ۱۷۸ فروند است. اگر بنا را بر همین عدد آخر هم بگذاریم این تعداد هواپیما چه نسبتی با تعداد ایرلاین‌های موجود در کشور و تقاضای خدمات هوایی مسافربری دارد؟ بنابراین با توجه به تعداد هواپیما‌ها و کیفیت پایین خدمات، به نظر می‌رسد سراب رقابت بین ایرلاین‌ها وجود دارد تا یک رقابت واقعی.
