امروزه گردشگری خوراک به عنوان یک پدیده ای فراموش شده اما بسیار حیاتی در صنعت گردشگری، دربرخی محافل و مجامع، مجددا مطرح گردیده است.
خوراک ازمنظر دید عمومی به عنوان یک نیاز حیاتی و اساسی مطرح بوده است.
در جوامع و ملت های مختلف ، با رشد تکنولوژی وبه تعبیری انفجار فضای مجازی، خوراک در معرفی فرهنگ ،هنر، تمدن، جغرافیا و به نوعی تاریخچه یک ملت، به عنوان اصلی بی بدیل و بی رقیب خصوصا درکشورایران، با داشتن تنوع وتعدد، مناطق و روستاها و شهرها و..میباشد که گفتنش ،به نوعی مثنوی هفتاد من میخواهد و بس.
با توجه به مطالعات انجام شده در حوزه های مختلف، همچون رنگ ،طعم مزه ،بو، مواداولیه، فواید جسمی و روحی ،خوراک های اصیل ایرانی ، و احیای مجدد آنها ،میتوان گامی مهم را درحوزه گردشگری خوراک برداریم.
تجاری کردن گردشگری خوراک به عنوان یک ایده و طرح فوق العاده خاص و مهم ازسوی نگارنده متن برای اولین بار پیشنهاد و طرح مطالعاتی و کاربردی آن تنظیم گردیده که امید است با حضور مدیران توانمند و متخصص درحوزه های کلان همچون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی کشور به مرحله اجرا درآید. تا باحضور مدیران و مجریان توانمند و دلسوز و پیشکسوت دربخش خصوصی و حوزه گردشگری این امر مهم محقق گردد.و به تعبیری زیبا کار را به کاردان باید سپرد.
استفاده از فستفودها و خوراک هایی را که هیچ سنخیتی به لحاظ فرهنگی و پیشینه، نوع پوشش گیاهی ، وضعیت جغرافیایی ما ندارد ،امروزه در سفره های خانوارهای عزیز ایرانی ویا در اکثررستوران ها و هتلها و…استفاده مینماییم و به نوعی جزفرهنگ ما گردیده است.
فستفود ها به لحاظ جسمی و سلامت و اصول تغذیه نه تنها آنچنان مورد تایید نیست، بلکه هیچ تناسخ و تعاملی با سیستم فیزیولوژی و طبیعت و فرهنگ ما نداشته و ، از ابتدا تاکنون مهمان ناخوانده ای است که میبایست آنرا به نوعی مدیریت کرد.
البته استفاده از انواع خوراک دردنیا ،ازجمله ایرانی وفرنگی،وسایر مرسوم و معمول است .
اما در محاسبات مالی واقتصادی و درآمدهای ناشی ازسفر تقریبا یک چهارم هزینه سفر به خوراک تخصیص داده میشود . دراکثر کشورها ابتدا غذاهای محلی و ملی خود را درفضاهای توریست پذیر ،معرفی وسرومیکنند و درکنارآن خوراک های دیگر و متناسب با ذائقه گردشگران رانیز ارایه وسرو مینمایند
اما درحوزه گردشگری ورودی (incoming )و حتی گردشگری داخلی (
Domestic)
انچه که بیش از ۸۰ درصد منوی غذایی، سفره خانه ها،هتل ها،مهمانپذیرها و رستوران ها و… را را شامل میشود ،خوراک های غیرایرانی میباشد.
.هرچند با تزریق یکی دیگر از انواع تاسیسات گردشگری، به نام اقامتگاههای بوم گردی در چندسال اخیر ، به چرخه واحدهای اقامتی وپذیرایی گامی مهم برای احیای فرهنگ و معماری و خصوصا خوراک ایرانی برداشته شد.اما هنوز ابتدای راه هستیم که درمباحث بعدی اصول و سلسله مراتب گردشگری خوراک را هم به لحاظ تدریس، اجرا و استانداردهای تهیه و توزیع و سرو آن متناسب با مکان وزمان و ازبعدمحلی ،ملی و بین المللی ،آن توضیح و تشریح خواهم نمود.
امروزه بزرگترین عامل در
حوزه برندینگ و مارکتینگ تکیه بر ، یونیک بودن ،کالا ویامحصول ارائه شده.میباشد که بارها توسط سازمان ها و نهادهای بین المللی همچون WTO UNWTO بر آن تاکید شده است .
.
گردشگری خوراک تحولی عظیم را در صنعت گردشگری رقم خواهد زد. درصورتی که توجه به استاندارد سازی و تنظیم برنامه مدون که محتوا و تامین زیرساخت های این امر و سایرابعاد آنرا مطالعه واجرا نماید ،متناسب باشرایط جغرافیایی و اقتصادی وفرهنگی هرمنطقه مدنظر قرارگیرد.
یکی از کلیدی ترین اصول در حوزه صنعت گردشگری ایده پردازی و خلاقیت می باشد که در همین حوزه شهر رشت به عنوان شهر خلاق خوراک شناسی در حوزه غذا توسط یونسکو در سال ۱۳۹۴ برنامه های متنوعی را اجرا کرد و این برنامه ها می تواند استارت و زمینه ساز شرایط بسیار خوبی در حوزه خوراک باشد .
گردشگری خوراک خود می تواند پیوند ناگسستنی،، صنایع دستی و هنرمندان آن را به لحاظ تولید ظروف و لوازم پخت و پز وسروغذا وسایر …را مستحکم کند. تولید و کاشت و فروش محصولات گیاهی و ارگانیک و کشاورزی ،برای تهیه خوراک های محلی و اصیل ایرانی را در این حوزه رونق بخشد،.
وازسویی دیگر میراث معنوی و مادی ماندگار را در سطح جهانی به نام ایرانیان ثبت و ضبط خواهد کرد و درکنار دیگر جاذبه ها واماکن بی بدیل و میراث های مادی و معنوی ، گردشگران خارجی را بیش ازپیش برای سفر به کشورمان ،تشویق خواهد کرد. وهمچنین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان و فعالان زیادی را به صورت مستقیم و غیرمستقیم وارد چرخه اقتصادی واشتغال نموده و صدها انتفاع مادی و معنوی وفرهنگی بوجود می آورد
.دردنیایی که تشابه تکنولوژی و ساختمان و حمل ونقل درکنارمزایای ایجاد شده ، به نوعی یکنواختی را به ارمغان آورده ،خوراک های اصیل ایرانی ،ددرکنار جاذبه های فرهنگی و خاص ایرانی یک مزیت رقابتی را برای کشور عزیزمان درحوزه گردشگری بدنبال خواهدداشت.
در پایان، طرح تجاری کردن گردشگری خوراک را به صورت زیر پیشنهاد میدهم. باتوجه به وجود قوانین و دستورالعملهای موجود، همچون ساخت، ایجاد ، بهره برداری، نظارت و نرخ گذاری تاسیسات گردشگری که در حوزه معماری، تاسیسات، ساختمان، و تجهیزات فضاهای اقامتی، خدماتی و پذیرایی تحت نظارت و پوشش وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی ،سالیان گذشته تا کنون تدوین و اجرا گردیده است. مبحث مهم خوراک های ایرانی به عنوان یکی از آیتم های ویژه ، با تدوین دستورالعمل واحد و متناسب با موقعیت فرهنگی و جغرافیا یی هر استان تنظیم گردد و به تمامی استانها واحدهای تحت پوشش دولتی و خصوصی ،انجمن و جامعه های حرفه ای گردشگری جهت اجرا ابلاغ گردد.
و در بحث نرخ گذاری و درجه بندی، تاسیسات گردشگری ،خصوصاً فضاهای اقامتی ،خدماتی و پذیرایی مبحث گردشگری خوراک به اجرا درآید، تا ضمن کمک به رونق و تولید خوراک های ایرانی و صدها مزیت دیگر به سلامت جسم و جان و روح هم میهنان عزیزمان کمک کرده و گردشگران داخلی و خارجی را نیز از این مزیت برخوردار نماییم.
و نتیجه مهم دیگر این است که گردشگری خوراک از حالت کتابخانهای و تئوری، به یک امر کاربردی و اجرایی در آمده و آنچه که از حوزه فرهنگ و کتابخانه ای ،متناسب با نیاز و با برنامه ،دراقتصاد نیز به عنوان یک پایه اصلی ،قرارگیرد ،قطعا ماندگار بوده و به قطع یقین احیا خواهد شد.